Aanpak
Werkwijze
Mijn lesmethode is gebaseerd op de klassieke zangtechniek, die de weg opent naar het zingen in vrijwel alle gewenste stijlen. Ik besteed hierbij veel aandacht aan ademhaling, houding en een natuurlijke, gemakkelijke klankvorming. In welke stijl je ook zingen wilt, de basistechniek is voor iedereen gelijk. Wanneer je verder komt en je specifiek op een bepaald genre gaat richten, kun je kijken welke eisen dit aan het zingen stelt.
Misschien weet je nog niet goed welke stijl bij jou past, of wat je leuk vindt. Dan gaan we daarin samen op ontdekkingsreis.
Mijn opleiding was klassiek, maar inmiddels heb ik me in veel meer richtingen verdiept. Mijn eigen specialisme als uitvoerend musicus ligt op het gebied van de oude muziek: in het bijzonder de middeleeuwen (waaronder het gregoriaans). Maar ook met vroegbarok en Mozart-opera heb ik veel ervaring. Daarnaast zing ik regelmatig in kerkdiensten en ben goed thuis op het gebied van kerkmuziek voor solozang. En als lerares heb ik me ook de lichte muziek eigen gemaakt: musical, pop en jazz.
Mijn methode
De laatste jaren heb ik mij verdiept in verschillende ‘alternatieve’ zangmethodes, ter aanvulling op de degelijke conservatorium-methodiek. Beide invalshoeken hebben hun aantrekkelijke kanten, en mijn (zich voortdurend ontwikkelende) methodiek is eigenlijk een synthese van de verschillende vormen van aanpak waarmee ik in de loop der jaren in aanraking ben gekomen. Zo volgde ik workshops stembevrijding bij Jan Kortie, verdiepte ik mij in Werbeck-zang en de aanverwante methodiek van Gracia Ricardo, beide geïnspireerd door Rudolf Steiner.
Daarnaast heeft de Methode Lichtenberg, ook wel genoemd ‘klankgeoriënteerde stempedagogiek, mijn enthousiasme gewekt. Diverse workshops bij Maarten Rienks (Den Haag), en privélessen bij Henrike Hendrikson (Amsterdam) hebben me geheel nieuwe perspectieven laten ervaren. Hebben me laten ontdekken hoe we veel ontspannener kunnen leren zingen juist door het niet meer zo hard te ‘proberen’, maar door slechts te luisteren naar de klank van de eigen stem. Door toehoorder van je eigen stem te worden, geef je het lichaam de ruimte zelf de optimale klank te vinden. Dat werkt verrassend, bevrijdend en levert een moeiteloze, aangenaam klinkend en voelend klankresultaat.
Wat ga je leren?
In de lessen wordt gewerkt aan techniek, voordracht en interpretatie. Techniek omvat zaken als houding en ademhaling, ontwikkelen van lichaamsbewustzijn, resonans en klankvorming, registratie en volume. Bij interpretatie gaat het om het gevoel van het stuk, het overbrengen van de emotie aan je publiek. Daarvoor moet je begrip hebben van de tekst en wat de dichter en/of de componist met het stuk willen uitdrukken. Maar ook wil je je eigen insteek daarin vinden, zodat het jouw lied wordt in plaats van een kopie. Hiertoe is een goede voordracht van belang. Denk daarbij aan frasering, articulatie en dictie, mimiek en gebaar. De techniek staan in dienst van de voordracht. Techniek zonder gevoel is doods en mechanisch. Wie deze thema’s onder de knie begint te krijgen, zal in het zingen steeds meer het fysieke overstijgen, en komt dichter bij het zingen vanuit het hart.
De opbouw van de zangles
Een zangles duurt doorgaans een uur. Die tijd is nodig, omdat we willen beginnen het lichaam los te maken zodat je vrij kunt zingen. Daarbij is er ruim de tijd voor inzingen: het opwarmen van de stem aan de hand van eenvoudige loopjes en oefeningen die tegelijk dienen om de techniek te ontwikkelen. Hierbij komen ook een correcte houding en ademhaling aan bod. Als de stem lekker op gang is, gaan we uitgebreider op de techniek in door middel van het zingen van een etude of vocalise. Het laatste deel van de les is ingeruimd voor het werken aan repertoire: een of twee stukken uit de vocale muziekliteratuur, waarbij zowel op techniek als voordracht en interpretatie wordt gelet. De lessen worden door mij zoveel mogelijk op de piano begeleid. Soms wordt een cd met begeleiding gebruikt.
Noten kunnen lezen is handig maar niet noodzakelijk. Veel muziek is immers via streamingskanalen te beluisteren. Ook kan ik stukken voor je inzingen op jouw eigen telefoon of tablet (of, wie dat nog heeft: een cassettebandje). Sommige mensen vinden het prettig de hele les op te nemen, dat geeft thuis wat meer houvast bij het oefenen.
Voor wie daar behoefte aan heeft, kunnen tijdens de les ook andere dan bovengenoemde zaken aan de orde komen. Zo kunnen we werken aan solfège, noten lezen, harmonieleer, of kan een thema uit de muziekgeschiedenis behandeld worden. Vraag vooral naar wat jij wilt leren. Besef wel, dat met name solfège en noten lezen al gauw een betrekkelijk groot deel van de les kunnen gaan opeisen.
Het komt voor dat iemand het door verkoudheid of andere stemklachten niet volhoudt de hele les te zingen. Juist dan kan het bespreken van achtergrondkennis een leuk alternatief vormen. Je hoeft niet altijd daadwerkelijk te zingen om er iets over te leren!
Ik draag de basis van de lessen aan maar sta altijd open voor eigen inbreng: andere wensen m.b.t. lesindeling, repertoirekeuze, de klank waar je naartoe kunt werken, etcetera, het is allemaal bespreekbaar.
Repertoire
De te zingen muziek wordt in gezamenlijk overleg uitgekozen. Ik draag veel materiaal aan, maar als je zelf stukken hebt die je zingen wilt, kunnen we kijken naar de haalbaarheid van dat stuk op dat moment. Daarbij kan ook de te zingen taal een rol spelen.
In het repertoire dat ik zelf aandraag zoek ik naar stukken die technisch uitdagen, maar ook ruimte overlaten om aandacht te besteden aan vertolking en expressie. Bij te lastige stukken blijf je steken in het worstelen, en kom je niet echt toe aan een mooie afwerking.
Leerlingenpresentatie
Eens per jaar organiseer ik een presentatie waarop leerlingen die dat zelf willen, voor een klein publiek van familie en vrienden al zingend kunnen laten horen wat ze het laatste jaar geleerd hebben. In een informele sfeer leer je zo andere leerlingen kennen en werk je gericht naar een optredentje toe. Er wordt ook veel samen gezongen, je hoeft niet solo.
[In verband met de corona-maatregelen is er voorlopig geen uitvoering gepland]